Radostowice

Treść

Sołtys i rada sołecka Radostowic

Sołtys: Renata Kozik tel.: 723 440 443

Rada sołecka:

• Jan Żur
• Marian Błaszczyk
• Sylwia Szendera
• Wojciech Pyrtek

Charakterystyka Radostowic

Radostowice od wschodu graniczą z Starą Wsią (dzielnicą Pszczyny) i Czarkowem, od zachodu z Kobielicami, a południowym sąsiadem jest Poręba. Północna granica wsi to z kolei lasy państwowe.

Powierzchnia Radostowic to 4,36 km². Liczba ludności na dzień 31.12.2023 wynosi 1799 osób.

Nie istnieją w Polsce inne miejscowości o tej nazwie. Pochodzenie nazwy Radostowice wywodzone jest z dwóch różnych słów. Pierwszym z nich jest słowo „radość”, drugie to imię Radost, czyli imię rycerza, który rzekomo miał być właścicielem Czarkowa i okolic.

Godło Radostowic przedstawia w swojej centralnej części roślinę, po jej lewej i prawej stronie znajdują się sierpy. Powstało w XVIII w. na skutek prawa pruskiego, które wymagało, by każda wieś posiadała swoją pieczęć.

Historia Radostowic

Najstarszy dokument, w którym wymieniona jest nazwa Radostowice pochodzi z 1447 roku. Wówczas tę nazwę zapisywano jako Radostowicze. Po raz kolejny Radostowice pojawiają się w pszczyńskim urbarzu z 1536 roku, czyli księdze zawierającej powinności poddanych wobec pszczyńskich baronów.

Na przestrzeni wieków Radostowice zmagały się z licznymi przeciwnościami stojącymi na drodze do rozwoju. W XVII w. była to niezwykle wyczerpująca wojna trzydziestoletnia, zaś w połowie XIX w. szalejący głód i tyfus przyczynił się do stagnacji rozwoju wsi.

W 1906 roku w Radostowicach mieszkało 614 osób. Radostowiczanie z wyjątkiem niemieckich nauczycieli posługiwali się gwarą śląską. W plebiscycie wzięło udział 98% mieszkańców uprawnionych do głosowania, z czego 79% opowiedziało się za Polską.

W trakcie pierwszej wojny światowej udział w walkach brało kilkudziesięciu radostowiczan, część z nich zginęła na różnych frontach. W 1918 roku na terenie Radostowic pod przywództwem Michała Zawiszy i Jakuba Mamoka powstaje konspiracyjna komórka Polskiej Organizacji Wojskowej. Komórka brała udział w każdym z powstań śląskich.

W 1936 roku rozpoczęto budowę linii kolejowej Rybnik-Żory, którą dwa lata później przedłużono do Pszczyny. Wybudowano przystanek na granicy Czarkowa i Radostowic. Linia kolejowa umożliwiła podjęcie pracy mieszkańcom Radostowic w innych częściach województwa, co znacznie poprawiło ich los. Pierwszy pociąg pasażerski zatrzymał się tu 21 listopada 1938 roku.

Radostowice zostały zajęte przez wojska niemieckie 2 września 1939 roku. W tym dniu zostało zabitych trzech cywili. Większość mieszkańców została przydzielona do III grupy narodowościowej, co wiązało się z obowiązkiem służby w Wermachcie. Śmierć na wojnie poniosło ponad trzydziestu radostowiczan, z czego większość na froncie wschodnim.

28 stycznia 1945 roku żołnierze radzieccy 60. Armii gen. Kuroczkina zajęli sąsiedni Czarków. Przez dwa następne tygodnie przez Radostowice przebiegała linia frontu. Wobec naporu czerwonoarmistów 10 lutego niemieccy żołnierze porzucili swoje pozycje wzdłuż szosy Pszczyna-Żory i wycofali się na linię kolejową Żory-Skoczów.

Szkoła

W XIII w. powstał kościół w Starej Wsi, późniejsza Parafia pw. św. Jadwigi Śląskiej. Wtedy przyjęło się, że kościół pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie należy się mieszczanom, a mieszkańcy okolicznych wsi w tym Radostowic uczęszczali do parafii w Starej Wsi. Przy kościele istniała również szkółka parafialna. Jednakże okoliczni chłopi lekceważyli obowiązek szkolny, gdyż nie dość, że szkoła oddalona była o kilka kilometrów Radostowic, to każda para rąk była potrzebna przy pracach w polu.

Dopiero w 1765 roku pruska administracja wprowadza szkoły elementarne. W dalszym ciągu znaczne odległości pomiędzy Starą Wsią, a pozostałymi wioskami uniemożliwiały realizację obowiązku szkolnego.

Władze pruskie zdawały sobie sprawę z fikcji obowiązku szkolnego. Rozpoczęto budowę w 1866 roku wspólnej szkoły na granicy Radostowic i Poręby. W lutym 1867 roku uczniowie przenieśli się z Starej Wsi do Poręby, jednak radostowiczanie chcieli posiadać własną szkołę w swojej wsi.

Z powodu niewystarczającego miejsca dla uczniów w 1886 roku wybudowano nową szkołę w centrum Radostowic. W 1906 roku uczęszczało do niej 125 uczniów.

3 września 1990 roku oddano do użytku nową szkołę z dużą salą gimnastyczną. W sąsiedztwie szkoły wybudowano przedszkole oraz dom nauczyciela.

Opracowano na podstawie:

Orlik Z.J., Wierność korzeniom. Wczoraj i dziś gminy Suszec, Urząd Gminy Suszec i Oldprint Żory, Suszec 2004;